รู้จักกับทีมนักโทษดับไฟป่าในรัฐแคลิฟอร์เนีย
นักผจญเพลิงหลายพันคนร่วมดับไฟป่าในรัฐแคลิฟอร์เนียมาหลายเดือนแล้ว ส่วนใหญ่เป็นพนักงานดับเพลิงของหน่วยดับเพลิงในรัฐแคลิฟอร์เนีย แต่เกินกว่า 1 ใน 3 ของทีมงานนั้นเป็นนักโทษ พวกเขาได้รับเงินตอบแทนและจะได้รับการปล่อยตัวเร็วกว่ากำหนดจากการร่วมงานดับไฟป่าที่เต็มไปด้วยอันตรายและความยากลำบากนานัปการ
เฮนรี ครูซ นักโทษคนหนึ่งเล่าให้วาเนสซา บาร์ฟอร์ด ผู้สื่อข่าวบีบีซีฟังว่าเขาไม่เคยคิดว่าจะต้องมาใช้โทษด้วยการทำงานดับไฟป่า โดยเขาทำมาร่วม 18 เดือนแล้ว เขายอมรับว่าตอนแรกกลัว แต่ก็รู้สึกดี เพราะการได้เป็นพนักงานดับเพลิงทำให้เขารู้สึกว่า “ได้อยู่ในสังคมที่เป็นอารยะ และได้เป็นวีรบุรุษ”
เจมส์ ชาร์ป นักโทษอีกคนบอกว่างานดับเพลิงเป็นงานหนัก “เพราะมีอุปกรณ์หนักถึง 18.1 กิโลกรัมที่ต้องแบกไว้ แถมไฟก็ร้อนและเหงื่อออกท่วมตัวตลอดเวลา” เขาเล่าถึงตารางการทำงานว่า แบ่งเป็นกะ ทำงานตลอด 24 ชั่วโมง ครั้งสุดท้ายที่เขาไปทำงานดับไฟป่า เขาขึ้นเฮลิคอปเตอร์ไป 2 รอบ พอเสร็จงานต้องเดินเท้าออกมาราว 16 กิโลเมตร ในครั้งนั้นเขาทำงานติดต่อกัน 32 วัน ไม่มีวันพัก
ครูซและชาร์ปเป็นนักโทษ 2 คนในจำนวน 4,000 คน ที่เข้าร่วมดับไฟป่าในรัฐแคลิฟอร์เนีย ซึ่งเป็นรัฐที่ใช้นักโทษทำงานมาตั้งแต่ปี 2489 บิล เซสซา โฆษกสำนักงานแก้ไขและฟื้นฟูผู้ต้องขังแห่งรัฐแคลิฟอร์เนียเผยว่า การเข้าร่วมเป็นเจ้าหน้าที่ดับไฟป่าเป็นงานอาสาสมัคร แต่ไม่ใช่ทุกคนที่สมัครแล้ว จะได้รับเลือก นักโทษคดีอาญาอุกฉกรรจ์ไม่เข้าเกณฑ์ที่จะได้รับเลือก ซึ่งรวมถึงคดีฆาตกรรม ลักพาตัว หรือคดีเกี่ยวกับความรุนแรงทางเพศ และแน่นอนว่ารวมคดีวางเพลิงด้วย นอกจากนั้นนักโทษยังต้องมีประวัติความประพฤติที่ดี และต้องเป็นนักโทษที่อยู่ในเรือนจำที่มีการรักษาความปลอดภัยระดับกลางและต่ำ
ส่วนค่าจ้างนั้น นักโทษที่ได้รับคัดเลือกจะได้เงินวันละ 2 ดอลลาร์สหรัฐฯ (ราว 72 บาท) และอีก 36 บาทต่อชั่วโมง หากออกไปทำงานดับไฟป่า การทำงานดับไฟป่าช่วยให้นักโทษได้รับการปล่อยตัวเร็วขึ้นด้วย พวกเขาจะได้ลดหย่อนโทษลง 2 วัน ในทุก ๆ วันที่พวกเขาออกทำงานดับไฟป่า ไบรอัน เอิร์นฮาร์ทนักโทษคนหนึ่งบอกว่า โทษของเขาลดลงไปถึง 6 เดือน จากการทำงานดับไฟป่า เขาบอกว่ารายรับไม่ได้มากมายอะไร แต่หากไฟยังลุกลามไปเรื่อย ๆ เขาก็มีรายได้เพิ่มขึ้น เขาเผยว่าทำเงินได้เกือบ 3 หมื่นบาท เขาชี้ว่าเงินไม่ใช่เรื่องใหญ่ แต่ว่าเขาได้ประสบการณ์หลายอย่างจากการทำงาน เขาเข้าออกคุกมา 5 ครั้งแล้ว และการทำงานดับไฟป่าทำให้เขารู้ว่าหากได้ออกจากคุกเมื่อไร เขาจะหางานทำเป็นเรื่องเป็นราว
ผู้สื่อข่าวบอกว่านักโทษดับไฟป่าไม่ได้ทำงานฉีดน้ำดับไฟจากสายฉีดดับเพลิงหรือจากเฮลิคอปเตอร์ งานดังกล่าวนี้เป็นหน้าที่ของพนักงานดับเพลิงพลเรือนสังกัดหน่วยควบคุมไฟป่าของกรมป่าไม้ นักโทษดับไฟป่าทำงานที่เสี่ยงภัยกว่า พวกเขาทำงานภายใต้การดูแลของหัวหน้าหน่วยดับไฟป่า และจะต้องเข้าดับไฟในพื้นที่ที่ใกล้กับจุดเกิดไฟป่ามากที่สุด ในบางครั้งเปลวไฟโหมรุนแรงสูงถึง 100 ฟุต พวกเขาใช้เลื่อย ขวานและคราดเคลียร์พื้นที่และแผ้วถางป่าเพื่อไม่ให้ไฟลุกลาม นอกจากนั้นยังคอยลาดตระเวนพื้นที่ที่ไฟดับแล้ว เพื่อให้มั่นใจว่าไฟจะไม่ปะทุขึ้นมาอีกรอบ
โฆษกสำนักงานแก้ไขและฟื้นฟูผู้ต้องขัง ฯ ยอมรับว่างานที่นักโทษทำเป็นงานเสี่ยงภัยสูง และในแต่ละปีมีอุบัติเหตุเกิดขึ้นกับนักโทษหลายครั้ง อย่างไรก็ตามนักโทษมีชั่วโมงการทำงานรวมกันเกิน 3,000,000 ชั่วโมงต่อปี ซึ่งประหยัดงบของรัฐได้เกือบ 2,900 ล้านบาทต่อปี หากช่วงไหนที่ไม่มีงานดับไฟป่า นักโทษก็จะอาศัยอยู่ในค่ายกลางป่า 43 แห่งทั่วรัฐแคลิฟอร์เนีย เพื่อทำงานดูแลป้องกันการเกิดไฟป่า ตามค่ายมีเพียงเจ้าหน้าที่จากเรือนจำคอยเฝ้า ส่วนใหญ่ไม่มีรั้วไฟฟ้าหรือกำแพงกั้น บางครั้งก็ไม่มีรั้วด้วยซ้ำ อาหารตามค่ายให้แคลอรีสูงกว่า เพราะนักโทษต้องทำงานหนัก ในค่ายมีพื้นที่สันทนาการให้นักโทษใช้ เช่น ห้องยกน้ำหนัก ห้องเล่นบิลเลียด เจ้าหน้าที่คุมค่ายคนหนึ่งบอกว่า ค่ายในป่าเป็นเสมือนพื้นที่สำหรับการแก้ไขและฟื้นฟูนักโทษ แต่ผู้คุมก็ต้องหูตาไว เพราะมีเรื่องการใช้ยาเสพติด แอลกอฮอล์ อาวุธและการหลบหนีเกิดขึ้น หากนักโทษใช้ความรุนแรง ทางผู้คุมก็ใช้มาตรการเด็ดขาด ใช้กุญแจมือ ตีตรวนล่ามข้อเท้า และนำตัวส่งเรือนจำทันที
อย่างไรก็ตาม มีฝ่ายที่เห็นว่าการนำนักโทษไปทำงานดับไฟป่า เป็นการกดขี่ขูดรีดแรงงาน แต่นักโทษคนหนึ่งเห็นว่า ออกไปทำงานดับไฟป่าดีกว่าอยู่ในคุก ขณะที่นักโทษเอิร์นฮาร์ทยอมรับว่า เขาไม่เคยต้องทำงานหนักแบบนี้มาก่อน แต่งานดับไฟป่าก็ไม่ใช่งานแบบแรงงานทาส และคะแนนที่ได้จากการทำงานดับไฟป่า ทำให้เขามีเป้าหมายในชีวิต เขาบอกว่า คนรู้ว่าพวกเขาเป็นนักโทษ เพราะพวกเขาสวมชุดสีส้ม และคนก็ให้กำลังใจเวลาพวกเขาทำงาน อีก 2 เดือนเขาก็จะพ้นโทษ และกำลังคิดสมัครเข้าทำงานในทีมดับไฟป่าของกรมป่าไม้ ขณะที่ครูซก็บอกว่า สนใจจะร่วมงานหลังออกจากคุก เพราะงานดับไฟป่าเป็นการเปิดโอกาสหนที่สองให้กับชีวิตของเขา
ภาพประกอบ ภาพ 1-2 การทำงานของทีมนักโทษดับไฟป่า ซึ่งมีทั้งหญิงและชาย; ภาพ 3 เฮนรี ครูซ; ภาพ 4 ไบรอัน เอิร์นฮาร์ท (ซ้าย) กับ เจมส์ ชาร์ป (ขวา)