ชีวิตของชาวอุยกูร์ในปากีสถาน
อินซา ข่าน มีอายุเพียงไม่กี่ขวบตอนที่ครอบครัวของเธอละทิ้งบ้านเกิดในเมืองคัชการ์ ในเขตปกครองตนเองซินเจียงอุยกูร์ เพื่ออพยพไปอยู่ปากีสถาน เมื่อปี 2492 หลังจากเขตปกครองตนเองซินเจียงอุยกูร์ถูกผนวกเข้าเป็นส่วนหนึ่งของจีนอย่างเป็นทางการ
ปัจจุบันอินซา อายุ 71 ปี และใช้ชีวิตส่วนใหญ่อยู่ในเมืองกิลกิต ทางตอนเหนือของปากีสถาน ซึ่งที่นั่นเธอมีเสรีภาพในการนับถือศาสนาอย่างเต็มที่ และด้วยความสัมพันธ์อันแนบแน่นระหว่างจีนและปากีสถานทำให้เธอสามารถเดินทางกลับไปเยี่ยมญาติในจีนได้ แต่อินซาก็ไม่เคยคิดจะกลับไปใช้ชีวิตอยู่ที่นั่นถาวร เพราะตอนนี้ปากีสถานได้กลายเป็นบ้านของเธอไปแล้ว อย่างไรก็ตามบางครั้งอินซาก็ยังอดรู้สึกเป็นคนนอกในบ้านหลังใหม่แห่งนี้ไม่ได้
อินซา เป็นหนึ่งในชาวมุสลิมอุยกูร์จำนวนไม่กี่พันคนที่อาศัยในเมืองกิลกิต ซึ่งบางคนจากบ้านเกิดในเขตปกครองตนเองซินเจียงอุยกูร์ในช่วงเดียวกับอินซา ขณะที่คนรุ่นอื่น ๆ ย้ายตามมาในภายหลัง แต่ทุกคนล้วนถูกบังคับให้ต้องละทิ้งบ้านเกิดเมืองนอนเพราะตกเป็นเหยื่อการกดขี่ทางวัฒนธรรมและศาสนาในจีน ซึ่งแม้ทางการจีนจะระบุว่า โครงการพัฒนาของจีนจะนำพาความเจริญรุ่งเรืองไปสู่เขตปกครองตนเองซินเจียงอุยกูร์ แต่ขณะเดียวกันการพัฒนาดังกล่าวก็อยู่ภายใต้การควบคุมของทางการจีนอย่างเข้มงวด และมีการใช้กฎระเบียบต่างๆที่ห้ามชาวอุยกูร์ประกอบพิธีกรรมทางศาสนาและวัฒนธรรมของกลุ่ม
อับดุล อาซิส ซึ่งเป็นหนึ่งในกลุ่มชาวอุยกูร์รุ่นแรก ๆ ที่อพยพไปอยู่ในปากีสถาน บอกว่าสมัยที่ประธานเหมา เจ๋อตุง ครองอำนาจได้สั่งปิดพรมแดนจีนทั้งหมด ทำให้ชาวอุยกูร์ในปากีสถานไม่สามารถเดินทางกลับจีนได้
ดังนั้นปู่ของเขาจึงให้ครอบครัวที่ยังเหลืออยู่ในเมืองคัชการ์อพยพไปอยู่ปากีสถานทั้งหมด ซึ่งแม้จะเป็นห่วงเกี่ยวกับภาษาอุยกูร์และวัฒนธรรมของชาวคัชการ์ที่ค่อย ๆ หายไป แต่พวกเขาก็รู้สึกว่าได้รับการยอมรับจากคนท้องถิ่น และสามารถใช้ชีวิตอย่างมีความสุขที่นี่
ดังนั้นปู่ของเขาจึงให้ครอบครัวที่ยังเหลืออยู่ในเมืองคัชการ์อพยพไปอยู่ปากีสถานทั้งหมด ซึ่งแม้จะเป็นห่วงเกี่ยวกับภาษาอุยกูร์และวัฒนธรรมของชาวคัชการ์ที่ค่อย ๆ หายไป แต่พวกเขาก็รู้สึกว่าได้รับการยอมรับจากคนท้องถิ่น และสามารถใช้ชีวิตอย่างมีความสุขที่นี่
แต่สำหรับอับดุล ราห์มาน บูการี เลขาธิการสมาคมชาวจีนโพ้นทะเล ซึ่งเป็นองค์กรชาวอุยกูร์ในปากีสถานบอกว่า ปัญหาความไม่สงบในเขตปกครองตนเองซินเจียงอุยกูร์ไม่ใช่เรื่องไกลตัวเลย และแม้จะต้องการประท้วงการกระทำอันโหดร้ายป่าเถื่อนต่อพี่น้องชาวอุยกูร์ในจีนแต่ก็ไม่สามารถทำได้เพราะถูกห้ามจากทางการปากีสถานที่มีสัมพันธ์ใกล้ชิดกับจีน โดยจีนเกรงว่าเมืองกิลกิตจะถูกใช้เป็นต้นทางของขบวนการอิสลามเตอร์กิสถานตะวันออกในการส่งสมาชิกกลุ่มเข้าไปก่อเหตุไม่สงบในจีน
